การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อฟันหัก

ฟันหักเป็นปัญหาที่เกิดได้จากหลาย ๆ ปัจจัย ไม่ว่าจะเป็นจากอุบัติเหตุ การกัดสิ่งของแข็ง หรือแม้แต่จากการเกิดฟันผุที่สะสมมาเป็นเวลานาน เมื่อฟันหักสิ่งที่สำคัญที่สุดคือการรับมือกับสถานการณ์อย่างรวดเร็วและถูกต้อง เพื่อป้องกันการเกิดความเสียหายที่รุนแรงขึ้น รวมถึงช่วยให้สามารถรักษาฟันให้กลับมาสมบูรณ์หรือใกล้เคียงเดิมได้มากที่สุด บทความนี้ Smile Seasons จะพาคุณไปทำความเข้าใจวิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้น พร้อมทั้งเปิดสาเหตุและลักษณะของฟันหัก วิธีการบูรณะฟัน และการป้องกันไม่ให้ฟันหักเกิดขึ้นในอนาคต

ลักษณะความรุนแรงของฟันหัก

ฟันหักสามารถแบ่งความรุนแรงได้หลายระดับ แต่ละระดับจะส่งผลต่อวิธีการรักษาและการบูรณะฟันที่แตกต่างกันไป ไปดูกันว่าลักษณะความรุนแรงแต่ละแบบเป็นอย่างไร

ฟันหักเล็กน้อย

ฟันหักเล็กน้อยจะมีแค่รอยร้าวหรือหักที่ชั้นเคลือบฟัน โดยไม่ทำให้เกิดความเสียหายถึงโพรงประสาทฟัน เมื่อฟันหักในกรณีนี้สามารถรักษาได้ด้วยการเติมวัสดุอุดฟัน หรือการเติมแต่งฟันเพื่อให้ฟันกลับมาแข็งแรง

ฟันหักจนถึงเนื้อฟัน

เมื่อฟันหักจนมีการสูญเสียเนื้อฟันบางส่วน ทำให้เสี่ยงต่อการเกิดอาการเสียวฟันหรือเกิดการบาดเจ็บที่เส้นประสาทได้ เมื่อฟันหักในระดับนี้อาจต้องใช้การอุดฟันหรือครอบฟัน

ฟันหักเหลือแต่ราก

ฟันหักที่เหลือแต่รากจะมีความรุนแรงมากขึ้น เนื่องจากรากฟันยังคงอยู่แต่ไม่มีเนื้อฟันที่ครบสมบูรณ์ การรักษาในกรณีนี้จะขึ้นอยู่กับการตรวจจากทันตแพทย์ ซึ่งอาจต้องรักษาด้วยการทำรากฟันเทียมหรือการรักษารากฟัน

เมื่อฟันหักต้องทำอย่างไร

เมื่อฟันหักสิ่งแรกที่ต้องทำคือการปฐมพยาบาลเบื้องต้นเพื่อลดความรุนแรงและบรรเทาอาการต่าง ๆ ก่อนที่จะไปพบทันตแพทย์โดยเร็วที่สุด ซึ่งการปฐมพยาบาลเบื้องต้นสามารถทำได้ ดังนี้

นำฟันแช่นมจืด (กรณีที่ฟันหลุดออกมาทั้งรากฟัน)

หากฟันหักทั้งซี่แล้วออกมาทั้งรากฟัน ควรมีการเก็บรักษาฟันไว้ในสภาพที่ดีเพื่อให้ง่ายต่อการรักษาคือสิ่งสำคัญที่สุด เมื่อฟันหลุดออกมาทั้งรากฟันควรนำฟันที่หักแช่ในน้ำนมจืด เพื่อช่วยรักษาเซลล์ที่มีอยู่ในฟันและเคลือบฟันจากการแห้งหรือการถูกทำลาย ก่อนที่จะพาทันตแพทย์ไปตรวจและทำการรักษาต่อไป แต่ในกรณีที่ฟันหักครึ้ง หรือบิ่นให้ล้างเพียงน้ำเกลือเท่านั้น แล้วรีบมาพบทันตแพทย์ในทันที

ห้ามเลือด

หากมีเลือดออกจากแผลที่ฟันหัก ควรใช้ผ้าก๊อซหรือผ้าสะอาดในการห้ามเลือดโดยการกดบริเวณที่มีเลือดออก การกดจะช่วยหยุดเลือดได้อย่างรวดเร็วและลดอาการบวม หากมีเลือดไหลมากหรือนานเกินไปควรพบทันตแพทย์ทันที

ล้างทำความสะอาดช่องปาก

การล้างทำความสะอาดช่องปากเป็นอีกหนึ่งเรื่องสิ่งสำคัญที่ควรทำเมื่อฟันหัก เพื่อป้องกันการติดเชื้อที่อาจเกิดจากเศษอาหารหรือแบคทีเรียที่อยู่ในช่องปาก ให้ใช้แปรงสีฟันที่มีขนนุ่มและน้ำอุ่นในการทำความสะอาดบริเวณรอบ ๆ ฟันหัก หากไม่สามารถแปรงฟันได้ ให้ล้างปากด้วยน้ำเกลืออุ่น ๆ หรือใช้น้ำสะอาดกลัวปากให้สะอาด

รีบพบทันตแพทย์โดยเร็วที่สุด

หลังจากทำการปฐมพยาบาลเบื้องต้นแล้ว สิ่งสำคัญคือการพบทันตแพทย์โดยเร็วที่สุด ไม่ควรปล่อยให้ฟันหักโดยไม่เข้ารับการรักษา เพราะอาจทำให้เกิดการติดเชื้อหรือทำให้ฟันเสียหายมากยิ่งขึ้น โดยทันตแพทย์จะประเมินความรุนแรงของการหักและเลือกวิธีการรักษาที่เหมาะสมกับคุณที่สุด

ฟันหักเป็นอย่างไร มีสาเหตุมาจากอะไร

ฟันหักอาจเกิดขึ้นได้จากหลายสาเหตุ และการทำความเข้าใจถึงสาเหตุและประเภทของฟันหักจะช่วยให้เรารู้จักการป้องกันและรับมือกับปัญหาได้ดีขึ้น

1. ฟันหน้า

ฟันหน้าเป็นฟันที่ใช้ในการตัดอาหารและมักจะได้รับแรงกระทบจากอุบัติเหตุ หรือการกัดของแข็งที่มีความแรงสูง ฟันหน้าอาจหักได้จากการกระทบกระแทกอย่างรุนแรง เช่น การหกล้ม การเล่นกีฬา หรือแม้แต่การเคี้ยวอาหารแข็ง

2. ฟันกราม

ฟันกรามมักใช้ในการบดเคี้ยวอาหารที่แข็งหรือเหนียว หากใช้ฟันกรามเคี้ยวอาหารแข็งหรือมีการกัดฟันโดยไม่รู้ตัว ฟันกรามอาจหักได้ ฟันกรามยังเสี่ยงต่อการหักได้จากการเสื่อมสภาพของเนื้อฟันเมื่อฟันมีอายุการใช้งานมานาน

ฟันหักแตกถึงโพรงประสาทฟัน

หากฟันหักจนถึงโพรงประสาทฟัน อาจทำให้เกิดการติดเชื้อและอักเสบได้ การรักษาในกรณีนี้มักจะต้องทำการรักษารากฟัน เพื่อทำครอบฟันต่อไป แต่ในกรณีฟันซี่ที่ฟักไม่สามารถบูรณะฟันเดิมได้ ทันตแพทย์อาจพิจารณาให้ถอนฟัน

การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อฟันหักสำคัญอย่างไร

การปฐมพยาบาลเบื้องต้นเมื่อฟันหักเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะช่วยป้องกันการสูญเสียฟันหรือการติดเชื้อ ซึ่งอาจมีผลต่อการรักษาฟันในอนาคต เมื่อฟันหัก สิ่งสำคัญคือการรักษาฟันที่หักหรือหลุดไม่ให้เกิดความเสียหายเพิ่มเติม และช่วยให้ฟันสามารถรักษาและบูรณะกลับคืนได้ในภายหลังได้ดีที่สุด

ทางเลือกการรักษาและบูรณะฟันหลังฟันหัก

เมื่อเกิดปัญหาฟันหักมีแนวทางในการบูรณะฟันด้วยกันหลายวิธี โดยทันตแพทย์จะทำการพิจารณาเพื่อเลือกรูปแบบในการบูรณะฟันหลังฟันหักที่เหมาะสมกับเรามากที่สุด

ต่อฟันในกรณีหักเล็กน้อย

หากฟันหักเล็กน้อยหรือมีรอยร้าวที่ชั้นเคลือบฟัน การรักษาสามารถทำได้โดยการต่อฟันเดิมกลับไปที่เดิม โดยไม่จำเป็นต้องกรอหรือตัดฟันออกมาก หากฟันยังมีความแข็งแรงและเนื้อฟันยังพอใช้ได้ 

ราคาต่อฟันที่ Smile Seasons

• ต่อฟันราคาเริ่มต้น 1,000 บาท

อุดฟัน

ในกรณีที่ฟันหักและไม่สามารถต่อฟันเดิมกลับไปได้ ทันตแพทย์อาจจะใช้การอุดฟันด้วยวัสดุสีเหมือนฟันหรือวัสดุสีเงิน เพื่อเติมเต็มบริเวณที่หักและทำให้ฟันกลับมามีรูปร่างเหมือนเดิม โดยวัสดุที่ใช้อุดจะยึดติดกับฟัน เพื่อช่วยให้สามารถใช้งานได้ดี

ราคาอุดฟันที่ Smile Seasons

• อุดฟันสีโลหะราคาเริ่มต้น 900 บาท
• อุดฟันสีเหมือนฟันราคาเริ่มต้น 1,000 บาท
• อุดฟันเคสซับซ้อนโดยทันตแพทย์เฉพาะทางต่อ 1 ด้านเริ่มต้นด้านละ 800 บาท

ทำครอบฟัน

กรณีฟันหักหรือฟันบิ่นโดยที่ไม่รากฟันยังแข็งแรงทันตแพทย์อาจพิจารณาการทำครอบฟันให้คนไข้ การทำครอบฟันเป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ดี โดยการครอบฟันจะช่วยปกป้องฟันจากความเสียหายที่อาจเกิดเพิ่มและทำให้ฟันกลับมามีรูปร่างและฟังก์ชันเหมือนเดิม บางครั้งอาจจะต้องทำการกรอฟันเพิ่มเติม เพื่อให้ขนาดพอดีกับวัสดุครอบฟันที่ใช้ ซึ่งวัสดุที่ใช้ในการครอบฟันมักเป็นเซรามิก พอร์ซเลน หรือโลหะ 

สำหรับคนไข้ที่ฟันหน้าแตก บิ่น หรือหักปัจจุบันโดยส่วนใหญ่แนะนำให้ใช้เป็นครอบฟันวัสดุเซรามิก หรือ พอร์ชเลน เพื่อช่วยให้ฟันสวยงามเหมือนฟันแท้และใช้งานได้เหมือนธรรมชาติ ส่วนฟันกรามคนไข้สามารถเลือกเป็นวัสดุครอบฟันแบบโลหะได้ซึ่งมีความแข็งแรงเช่นเดียวกันและราคาที่ถูกกว่าเซรามิกและ พอรช์เลน

ราคาทำครอบฟันที่ Smile Seasons

• ครอบฟันโลหะราคาเริ่มต้น 10,000 บาท

วีเนียร์

วีเนียร์เป็นทางเลือกสำหรับผู้ที่ต้องการปรับรูปร่างฟันที่หักให้สวยงามและดูเหมือนฟันธรรมชาติ การทำวีเนียร์จะใช้วัสดุแผ่นบาง ๆ แปะบนผิวฟันที่ต้องการ โดยมักจะมีการกรอฟันเพียงเล็กน้อยเพื่อให้วัสดุสามารถติดกับฟันได้ การทำวีเนียร์เหมาะสำหรับคนที่ต้องการปรับลักษณะฟันที่หักแต่ไม่ต้องการกรอฟันมาก

ราคาทำวีเนียร์ที่ Smile Seasons

• เคลือบผิวฟันด้วยวัสดุสีเหมือนฟัน (วีเนียร์)ราคาเริ่มต้น 3,500 ต่อชิ้น
• เคลือบผิวฟันด้วยวัสดุเซรามิก (วีเนียร์)ราคาเริ่มต้น 13,000 ต่อซี่

รักษารากฟัน

กรณีฟันหักที่เกิดจากอาการฟันผุแล้วทันตแพทย์ตรวจว่ารักษารากฟันได้ การรักษารากฟันเป็นสิ่งจำเป็นเพื่อป้องกันการติดเชื้อและฟื้นฟูฟันที่หักให้กลับมาแข็งแรง โดยจะทำการขูดเนื้อเยื่อในรากฟันออก ทำความสะอาดและฆ่าเชื้อในคลองรากฟัน แล้วอุดคลองรากฟันและทำการบูรณะฟันให้กลับมาใช้งานได้เหมือนเดิม หรือในบางกรณีที่ไม่สามารถรักษารากฟันได้ ทันตแพทย์อาจพิจารณาการทำรากฟันเทียม โดยทำรากฟันเทียมขึ้นมาทดแทนรากฟันที่หายไป โดยรากฟันเทียมจะฝังตัวลงไปในกระดูกและยึดติดกับเนื้อเยื่อได้ดี มีลักษณะคล้ายฟันธรรมชาติและไม่จำเป็นต้องถอดออกเหมือนฟันปลอม

ราคาทำรากฟันที่ Smile Seasons

• รักษารากฟัน ฟันหน้าเริ่มต้น 8,000 บาท
• รักษารากฟัน ฟันกรามน้อย 9,000 บาท
• รักษารากฟัน ฟันกราม 12,000 บาท
• รักษารากฟันฉุกเฉินเพื่อลดอาการปวดเริ่มต้น 1,500 บาท
• รากฟันเทียมพร้อมครอบฟัน 29,000 บาท

 สรุป

การปฐมพยาบาลเบื้องต้นและการรักษาฟันที่หักมีความสำคัญเพื่อป้องกันการสูญเสียฟันถาวร และเพื่อให้ฟันกลับมาแข็งแรงดีอีกครั้ง การรักษามีหลายทางเลือกตั้งแต่การต่อฟันหักไปจนถึงการทำรากฟันเทียม ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของการหักของฟันและความเหมาะสมของวิธีการรักษาที่เลือก โดยการปรึกษากับทันตแพทย์เพื่อเลือกวิธีที่เหมาะสมที่สุดสำหรับแต่ละบุคคลเป็นสิ่งที่จำเป็น สำหรับใครที่มีปัญหาฟันหัก สามารถเข้ามาปรึกษาทันตแพทย์ได้ที่ Smile Seasons เพื่อปรึกษาและรับการดูแลรักษาอย่างทันท่วงที