อาการเสียวฟัน ปัญหาที่ไม่ควรมองห้าม

อาการเสียวฟันเป็นหนึ่งในปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยใน1 ใน 3 โดยเฉพาะในวัยผู้ใหญ่ที่พบได้ถึง 2 ใน 5 แต่กลับเป็นปัญหาสุขภาพช่องปากที่มักถูกมองข้าม เพราะหลายคนมักคิดว่าเป็นเพียงเรื่องเล็กน้อยที่เกิดขึ้นจากการรับประทานอาหารร้อนหรือเย็น แต่ความจริงแล้ว อาการเสียวฟันอาจเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพช่องปากที่ร้ายแรงกว่าที่เราคิด หากปล่อยไว้โดยไม่รีบรักษา อาจส่งผลให้ฟันสึกหรอ หรือเกิดโรคอื่น ๆ ที่ต้องการการรักษาเฉพาะ ดังนั้น หากคุณเริ่มรู้สึกเสียวฟันบ่อย ๆ ควรใส่ใจและหมั่นตรวจเช็กสุขภาพฟันเพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาที่อาจลุกลาม

สาเหตุของอาการเสียวฟัน

อาการเสียวฟันมีหลายสาเหตุมาจากหลาย ๆ ปัจจัย ซึ่งแต่ละสาเหตุสามารถส่งผลต่างกันไปตามประเภทของการทำร้ายฟัน ลองมาดูสาเหตุหลัก ๆ ของอาการเสียวฟันมาจากอะไรบ้าง

เคลือบฟันสึกกร่อน

เคลือบฟันคือชั้นป้องกันฟันที่ทำหน้าที่ปกป้องเนื้อฟันจากการสัมผัสกับสิ่งกระตุ้นต่าง ๆ เช่น ความร้อนหรือเย็น เมื่อเคลือบฟันถูกสึกกร่อนหรือหลุดลอกออกไป ทำให้เนื้อฟันสามารถสะมผัสกับสารกระตุ้นได้โดยตรง ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการเสียวฟันได้ง่ายขึ้น การแปรงฟันแรงเกินไปหรือการใช้แปรงที่มีขนแปรงแข็งเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้เคลือบฟันสึกหรอเร็วขึ้น

เหงือกร่น

เหงือกร่นเป็นสาเหตุที่พบได้บ่อยของอาการเสียวฟัน เมื่อเหงือกร่นลง จะทำให้คอฟันฟรือคอฟันโผล่ขึ้นมา ซึ่งเป็นบริเวณที่ไม่มีชั้นเคลือบฟันทำให้เนื้อฟันที่ไวต่อการกระตุ้นจากสิ่งต่าง ๆ ถูกสัมผัสได้โดยตรง ทำให้เกิดอาการเสียวฟันโดยเฉพาะเมื่อบริเวณนั้นถูกสัมผัสกับอากาศเย็นหรือร้อน

ฟันผุ

ฟันผุเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการเสียวฟัน เมื่อฟันมีการผุกร่อนจากกรดที่เกิดจากแบคทีเรียในปาก บางครั้งอาจผุลึกลงไปจนถึงโพรงประสาทฟัน ทำให้ฟันไวต่อการกระตุ้น เมื่อมีการสัมผัสกับอาหารหรือเครื่องดื่มที่มีอุณหภูมิร้อนหรือเย็นอาจทำให้รู้สึกเสียวฟันได้

เหงือกอักเสบ

เมื่อเหงือกเกิดการติดเชื้อ หรือเหงือกอักเสบ อาจทำให้เหงือกยุบลงหรือมีการสูญเสียเนื้อเยื่อที่หุ้มฟันไป ทำให้ฟันส่วนที่ใกล้เคียงถูกเปิดเผย ซึ่งจะทำให้เนื้อฟันที่ไวต่อการกระตุ้นถูกสัมผัสมากขึ้นและทำให้เกิดอาการเสียวฟันได้

อาการเสียวฟันแบบใดที่ควรพบทันตแพทย์

อาการเสียวฟันมีหลายระดับ บางครั้งอาจเกิดขึ้นเพียงชั่วคราวเมื่อสัมผัสสิ่งที่มีอุณหภูมิสูงหรือต่ำ แต่ถ้าหากรู้สึกเสียวฟันบ่อย ๆ หรือมีอาการมีความรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ อาจเป็นสัญญาณของปัญหาฟันที่ต้องการการรักษาอย่างจริงจัง อาการเสียวฟันที่ควรระวังและไปพบทันตแพทย์ทันที ได้แก่ 

• การรู้สึกเสียวฟันที่เกิดขึ้นเป็นระยะเวลานาน 
• รู้สึกเมื่อกินอาหารหรือน้ำที่ร้อนหรือเย็นเกินไป 
• รู้สึกเสียวฟันในขณะที่เคี้ยวอาหารหรือสัมผัสอากาศ 

เมื่อมีอาการเสียวฟันเสี่ยงเกิดปัญหาใดบ้าง

การเสียวฟันอาจเป็นเพียงอาการเบื้องต้นของปัญหาสุขภาพฟันที่ร้ายแรงกว่า ซึ่งหากปล่อยไว้โดยไม่รีบรักษา อาจทำให้เกิดปัญหาฟันที่ยากต่อการแก้ไขตามมา ต่อไปนี้คือปัญหาหลักๆ ที่อาจเกิดขึ้นเมื่อคุณรู้สึกเสียวฟัน

1. ฟันผุถึงโพรงประสาทฟัน

ฟันผุเป็นสาเหตุหลักของอาการเสียวฟัน โดยเฉพาะเมื่อฟันผุถึงเนื้อฟันหรือโพรงประสาทฟัน ซึ่งทำให้เซลล์ประสาทในฟันถูกกระตุ้นจากความร้อน ความเย็น หรือความหวานได้ ทำให้เกิดอาการเสียวฟันมากขึ้น หากอาการเสียวฟันไม่หายไปหรือรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ อาจต้องทำการรักษาด้วยการอุดฟันหรือการรักษารากฟัน

2. ฟันร้าว

ฟันร้าวเป็นอีกหนึ่งสาเหตุที่ทำให้รู้สึกเสียวฟัน ฟันที่ร้าวจะทำให้เนื้อฟันไม่สามารถป้องกันสิ่งกระตุ้นจากภายนอกได้ดี เมื่อมีสิ่งกระตุ้นเข้ามาสัมผัสที่บริเวณที่ร้าว ก็จะทำให้เส้นประสาทในฟันถูกกระตุ้นจนเสียวฟันขึ้น หากฟันร้าวไม่ได้รับการรักษาอย่างทันท่วงที อาจทำให้ฟันแตกหักหรือเสียหายจนไม่สามารถบูรณะได้

3. ฟันแตก

ฟันที่แตกหรือหักจะส่งผลให้รู้สึกเสียวฟันอย่างรุนแรง เนื่องจากเนื้อฟันส่วนที่มีเส้นประสาทจะถูกเปิด การทำฟันแตกหักอาจเกิดจากการบาดเจ็บ การกัดของแข็ง หรือการกร่อนของเนื้อฟันจากกรดในอาหาร หากฟันแตกหักและไม่สามารถซ่อมแซมได้ทันที อาจต้องทำการรักษารากฟันหรือการถอนฟัน

4. เหงือกร่น

อาการเหงือกร่นสามารถทำให้ฟันเสียวได้เช่นกัน เมื่อเหงือกร่นเนื้อฟันที่อยู่ใกล้เคียงกับรากฟันจะถูกเปิดเผย ทำให้เส้นประสาทของฟันถูกกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อมภายนอก เช่น อุณหภูมิหรือกรดจากอาหาร ความรู้สึกเสียวฟันจากอาการเหงือกร่นอาจรุนแรงขึ้นเมื่อแปรงฟันหรือรับประทานอาหารที่มีกรดสูง เช่น น้ำอัดลมหรืออาหารรสเปรี้ยว

5. รากฟันเสียหาย

เมื่อรู้สึกเสียวฟันร่วมกับอาการปวดฟันที่รุนแรงขึ้น หรือเสียวฟันเมื่อสัมผัสกับอาหารที่มีอุณหภูมิร้อนหรือเย็นมาก อาจเป็นสัญญาณรากฟันเกิดความเสียหาย ซึ่งต้องได้รับการรักษารากฟัน (Root Canal Treatment) ทันทีเพื่อป้องกันการติดเชื้อและช่วยให้ฟันสามารถใช้งานได้อย่างปกติ

การดูแลสุขภาพช่องปากเมื่อเสียวฟัน

การดูแลสุขภาพช่องปากเป็นสิ่งสำคัญที่สามารถช่วยลดและป้องกันอาการเสียวฟันได้ เมื่อคุณรู้สึกเสียวฟัน ควรเริ่มจากการเลือกใช้ยาสีฟันที่ช่วยบรรเทาอาการเสียวฟัน โดยยาสีฟันที่มีสารช่วยป้องกันการเสียวฟันสามารถช่วยลดความไวของฟันและลดการกระตุ้นจากสิ่งแวดล้อมได้ ตัวอย่างส่วนผสมที่ควรมองหาในยาสีฟัน ได้แก่ Potassium Nitrate หรือ Strontium Chloride ซึ่งสารเหล่านี้มีคุณสมบัติในการช่วยปิดกั้นท่อที่อยู่ในเนื้อฟัน (Dentinal Tubules) ซึ่งเป็นสาเหตุหลักที่ทำให้เกิดอาการเสียวฟัน ทั้งยังช่วยลดการรับรู้ของปลายประสาทในฟันที่ไวต่อการกระตุ้น นอกจากการใช้ยาสีฟันที่ช่วยลดอาการเสียงฟันแล้ว ควรเลือกแปรงฟันที่มีขนอ่อนนุ่มและแปรงฟันอย่างถูกวิธี และหลีกเลี่ยงการแปรงฟันแรงเกินไปที่อาจทำให้เกิดการสึกกร่อนของฟันหรือเหงือกร่น หากอาการเสียวฟันยังคงอยู่ ควรพบทันตแพทย์เพื่อรับการรักษาอย่างเหมาะสม

วิธีป้องกันอาการเสียวฟัน

การป้องกันอาการเสียวฟันเริ่มต้นที่การดูแลสุขภาพฟันอย่างถูกวิธี เช่น การแปรงฟันเป็นประจำอย่างน้อยวันละ 2 ครั้ง ใช้ยาสีฟันที่มีฟลูออไรด์เพื่อป้องกันฟันผุ และควรใช้ไหมขัดฟันเพื่อกำจัดคราบพลัคที่อาจทำให้เกิดโรคเหงือกได้ นอกจากนี้การหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่เสี่ยงต่อการทำลายฟัน เช่น การเคี้ยวของแข็งหรือการดื่มเครื่องดื่มที่มีกรดสูง จะช่วยลดโอกาสในการเกิดอาการเสียวฟันได้

สรุป

เมื่อรู้สึกเสียวฟันอาจดูเหมือนเป็นปัญหาที่ไม่ร้ายแรง แต่จริง ๆ แล้วเป็นอาการที่สามารถบ่งบอกถึงปัญหาสุขภาพช่องปากที่ร้ายแรง หากปล่อยไว้โดยไม่รักษา อาจทำให้เกิดปัญหาที่ซับซ้อนขึ้นเช่น ฟันผุ ฟันร้าว หรือการติดเชื้อที่รากฟัน ซึ่งอาจต้องรักษาด้วยการรักษารากฟันหรือการถอนฟัน ดังนั้น เมื่อมีอาการเสียวฟัน ควรพบทันตแพทย์เพื่อตรวจหาสาเหตุและรับการรักษาอย่างทันท่วงที เพื่อสุขภาพฟันที่ดีในระยะยาว สำหรับใครที่มัปัญหาสุขภาพฟัน สามารถเข้ามาปรึกษาทันตแพทย์ได้ที่ Smile Seasons เพื่อปรึกษาและรับการดูแลรักษาอย่างทันท่วงที